Scenariusze lekcji

Każdy rodzaj tekstu można uczynić jak najbardziej inkluzywnym, pojemnym i otwartym na każdego, kto z tekstu korzysta. Celem tej lekcji jest zapoznanie się z zagadnieniami podobieństw i różnic językowych w zakresie wybierania form inkluzywnych. Uczestnicy warsztatów zapoznają się z różnymi formami językowymi, zobaczą różnorodność możliwych rozwiązań w zależności od celu wypowiedzi – inne rozwiązania są możliwe w tekście stylizowanym, literackim, oficjalnym czy reklamowym. Autorka scenariusza: Aga Zano.

Uczniowie wcielą się w rolę tłumaczy i to w dodatku z języka, którego nie znają. Korzystając z tabelki z polską transkrypcją ukraińskiej cyrylicy, odczytają, a następnie przetłumaczą na język polski dwa wiersze Ołeha Kocarewa napisane w 2022 roku, po inwazji Rosji na Ukrainę. Lekcja przeznaczona dla klas 4–8 szkoły podstawowej. Autorka scenariusza: Aneta Kamińska.

Tłumacz nie przepisuje tekstu, lecz tworzy jego nową wersję, wybierając najlepsze rozwiązania, które czasem mogą dość daleko odbiegać od oryginału. Na przykładzie fragmentów powieści młodzieżowych uczniowie poznają strategie tłumaczy i przekonają się, jak ważna jest znajomość nie tylko języka oryginału, ale też języka polskiego. Autorka scenariusza: Kaja Makowska.

Mówi się, że młodzież czyta coraz mniej. To nie do końca prawda, ponieważ wielu nastolatków czyta naprawdę dużo, w wieku dwunastu czy trzynastu lat mając już za sobą lekturę najbardziej popularnych pozycji dla dzieci i młodzieży. Widząc anglojęzyczne wersje przeczytanych już po polsku książek, okazują żywe zainteresowanie i zastanawiają się, czy ich znajomość języka obcego jest już na tyle dobra, by udało im się przeczytać daną książkę w oryginale. Warto więc pokazać im, jak wygląda praca tłumacza i zachęcić do własnej kreatywnej pracy z językiem. Scenariusz przeznaczony dla klas V-VII. Autorka scenariusza: Aleksandra Brożek-Sala.

Przekład tekstu artystycznego – wiersza, powieści, sztuki, filmu, komiksu – jest tak złożonym procesem, że można sądzić, iż wkrótce pozostanie jedną z niewielu prac, w której maszyna nie będzie w stanie zastąpić człowieka. Na czym polega wspomniana złożoność? Autor scenariusza: dr hab. Tomasz Swoboda